Bách khoa nhà nông
BỆNH PHẤN TRẮNG LÀ GÌ?
Th8
Bệnh phấn trắng là gì? Đây là một trong những bệnh hại phổ biến trên nhiều loại cây trồng, gây ảnh hưởng nặng đến năng suất và chất lượng nông sản. Bài viết này, Alpha Agrochem sẽ giúp bà con hiểu rõ khái niệm bệnh phấn trắng, nguyên nhân phát sinh, dấu hiệu nhận biết cũng như biện pháp phòng trừ hiệu quả để bảo vệ vườn cây.
1. Bệnh phấn trắng là gì?
Bệnh phấn trắng là tên gọi chung của nhiều bệnh do nhóm nấm thuộc bộ Erysiphales gây ra gây ra. Đặc điểm dễ thấy nhất là lớp bột trắng xám phủ trên bề mặt lá, cành và thân cây.
Cây bị nhiễm bệnh thường xuất hiện những mảng phấn trắng ở cả hai mặt lá, đôi khi lan sang hoa, quả và thân. Dấu hiệu sớm nhất là những đốm trắng nhỏ tròn trên lá. Về sau, lá thường bị xoăn lại, méo mó, ngả vàng hoặc nâu rồi rụng sớm. Nếu bệnh kéo dài, cây sẽ yếu dần, giảm khả năng phục hồi và thậm chí có thể chết.
2. Vòng đời bệnh phấn trắng
Dấu hiệu đầu tiên của bệnh phấn trắng thường là những chấm trắng nhỏ xuất hiện trên lá. Đây chính là sợi nấm ở giai đoạn đầu, bắt đầu xâm nhập và gây hại cho cây.
Khi thời tiết lạnh hơn, sợi nấm có thể bước vào trạng thái ngủ đông. Chúng tồn tại trong chồi non hoặc những bộ phận được che chắn của cây. Ngoài ra, nấm còn tạo ra bào tử, thường hình thành vào cuối mùa hè và rơi xuống trước các trận mưa mùa đông.
Trong mùa sinh trưởng, bào tử có thể phát tán bất kỳ lúc nào nếu điều kiện thuận lợi. Nhiệt độ lý tưởng cho nấm phát triển dao động từ 15–26°C. Ngược lại, khi nhiệt độ vượt quá 32°C, phần lớn nấm phấn trắng sẽ bị tiêu diệt.
Thực tế có nhiều loài nấm gây bệnh phấn trắng, và mỗi loài thường chỉ tấn công một số loại cây nhất định. Tuy nhiên, phần lớn các loài đều có vòng đời tương tự nhau.
3. Nguyên nhân gây bệnh phấn trắng
Có nhiều yếu tố làm bệnh phát triển mạnh như:
– Thời tiết: Bệnh thường bùng phát khi thời tiết nóng, ẩm, ban ngày nắng gắt, ban đêm sương nhiều.
– Mật độ trồng: Trồng cây quá dày khiến vườn ít thông thoáng, tạo điều kiện cho nấm phát triển.
– Bón phân không cân đối: Thừa đạm, thiếu kali và hữu cơ làm cây yếu, dễ nhiễm bệnh.
– Giống cây mẫn cảm: Một số giống rau, nho, xoài rất dễ bị nấm phấn trắng tấn công.
– Vườn thiếu vệ sinh: Lá, cành bệnh còn tồn dư sẽ là nguồn lây lan chính.
4. Dấu hiệu nhận biết bệnh phấn trắng
Bà con có thể phát hiện bệnh nhờ những dấu hiệu sau:
– Trên lá: Lúc đầu xuất hiện đốm trắng nhỏ như bụi phấn. Sau đó lan rộng thành mảng lớn, lá chuyển vàng và xoăn.
– Trên cành và thân: Lớp phấn trắng phủ dài theo thân, làm cành non dễ gãy, cây còi cọc.
– Trên hoa và quả: Hoa bị nhiễm thường rụng sớm, quả bị nấm che phủ, biến dạng, chậm phát triển.
– Toàn cây: Khi bệnh nặng, cây yếu dần, giảm khả năng quang hợp, năng suất thấp rõ rệt.
5. Tác hại của bệnh phấn trắng
– Phấn trắng không chỉ làm cây yếu mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sản lượng
– Giảm diện tích lá quang hợp, khiến cây suy kiệt.
– Làm hoa rụng, quả non rụng sớm, thất thu năng suất.
– Quả bị bệnh thường nhỏ, méo mó, không đạt chất lượng thương phẩm.
– Năng suất giảm 20–50% nếu không phòng trừ kịp thời.
– Gây thiệt hại kinh tế lớn, ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất lâu dài.
6. Biện pháp phòng trừ bệnh phấn trắng
6.1. Biện pháp canh tác
– Vệ sinh đồng ruộng: Thu gom tàn dư cây bệnh, cày lật đất để tiêu diệt nấm tồn dư.
– Trồng mật độ hợp lý: Giữ khoảng cách trồng hợp lý để vườn thoáng mát, hạn chế ẩm độ cao.
– Luân canh cây trồng: Thay đổi cây trồng sau mỗi vụ để cắt nguồn bệnh.
– Bón phân cân đối: Giảm lượng đạm, tăng kali và bổ sung phân hữu cơ giúp cây khỏe.
– Cắt tỉa thường xuyên: Loại bỏ cành lá bị nhiễm, tạo tán thông thoáng.
6.2. Biện pháp sinh học
– Sử dụng chế phẩm sinh học chứa vi sinh vật đối kháng.
– Nấm đối kháng Trichoderma giúp ức chế nấm gây bệnh.
– Một số chế phẩm thảo mộc có khả năng ức chế nấm, an toàn với môi trường.
– Kết hợp bón phân hữu cơ vi sinh để tăng sức đề kháng cây trồng.
6.3. Biện pháp hóa học
– Khi bệnh xuất hiện nhiều, có thể dùng thuốc hóa học.
– Các hoạt chất thường sử dụng: Hexaconazole, Difenoconazole, Propiconazole, Tebuconazole,…..
– Phun thuốc theo nguyên tắc 4 đúng: đúng thuốc, đúng liều, đúng lúc, đúng cách.
– Luân phiên hoạt chất để tránh hiện tượng kháng thuốc.
– Chỉ phun khi bệnh phát triển nặng, kết hợp với biện pháp canh tác.
7. Câu hỏi thường gặp (FAQ)
1. Bệnh phấn trắng có lây lan nhanh không?
--> Có. Nấm phát tán nhờ gió, mưa và tàn dư cây bệnh. Vườn rậm rạp, ẩm ướt thường bị lây lan nhanh.
2. Có thuốc đặc trị bệnh phấn trắng không?
--> Chưa có thuốc đặc trị tuyệt đối. Bà con cần kết hợp nhiều biện pháp: canh tác, sinh học và hóa học.
3. Phấn trắng ảnh hưởng lâu dài đến đất trồng không?
--> Có. Nếu không vệ sinh, nấm tồn tại trong đất, gây hại vụ sau. Luân canh và xử lý đất rất quan trọng.
Qua bài viết, bà con đã hiểu rõ phấn trắng là gì, nguyên nhân, dấu hiệu và tác hại. Bệnh gây ảnh hưởng lớn đến năng suất và chất lượng cây trồng. Để quản lý hiệu quả, cần áp dụng tổng hợp nhiều biện pháp: canh tác hợp lý, sử dụng chế phẩm sinh học và phun thuốc đúng kỹ thuật. Phòng bệnh từ sớm luôn là giải pháp bền vững nhất.
LIÊN HỆ TƯ VẤN MIỄN PHÍ
CÔNG TY TNHH HOÁ CHẤT NÔNG NGHIỆP ALPHA
ALPHA AGROCHEMICAL CO., LTD
Hotline: 0326 80 70 50
Địa chỉ: Số 153Q Trần Hưng Đạo, Phường An Phú, Quận Ninh Kiều, Thành phố Cần Thơ, Việt Nam
Website: alphaagrochem.com
Fanpage: facebook.com/alphaagrochem
