Rầy nâu hại lúa và biện pháp phòng trừ hiệu quả

1. Tìm hiểu chung về rầy nâu

Rầy nâu (Nilaparvata lugens Stal). húng thường gây hại trên ruộng lúa. Rầy nâu gây hại lúa bằng cách chích hút nhựa lúa, truyền bệnh virus. Rầy nâu là đối tượng nguy hiểm thường gây hại ở giai đoạn lúa trổ. Đặc biệt gây hại nặng khi lúa vào chắc xanh – chín. Trong điều kiện thời tiết nắng mưa xen kẽ, rầy bộc phát gia tăng mật độ và gây hại trên diện rộng.

2. Đặc điểm hình thái và sinh học của rầy nâu 

2.1. Đặc điểm hình thái

• Trứng: Trứng của chúng có hình bầu dục cong, một đầu to, một đầu nhỏ có nắp đậy, trong suốt. Trứng được đẻ trong bẹ lá hoặc gân lá.
• Rầy non: Lúc nhỏ có màu trắng ngà, sau thành màu nâu vàng, thân hình tròn trĩnh. Rầy non có 5 tuổi, dài 1-3mm.
• Rầy trưởng thành: Rầy khi trưởng thành có màu nâu, có 2 dạng cánh gồm cánh dài phủ kín thân và cánh ngắn phủ 2/3thân. Sở dĩ, rầy trưởng thành có 2 dạng cánh này là do sự biến đổi hình thái trong điều kiện môi trường thuận lợi nhiều hay ít.

2.2. Đặc điểm sinh học

Rầy nâu có vòng đời kéo dài 28 – 30 ngày, trong đó:

• Giai đoạn trứng: 6 – 7 ngày
• Giai đoạn con non: 12 – 13 ngày
• Giai đoạn trưởng thành: 10 – 12 ngày

3. Rầy nâu gây hại như thế nào?

• Đầu tiên rầy nâu xuất hiện giữa ruộng, sau đó lan rộng ra khắp ruộng
• Chúng tập trung ở gốc lúa, chích hút nhựa cây. Thường dùng vòi để chích hút nhựa cây làm cho cây lúa bị khô héo. Khi nó chích vào lúa, chúng để lại trên lá, thân một vệt nâu cứng, cản trở sự luân chuyển nước và chất dinh dưỡng làm thân, lá bị khô héo, lúa chậm phát triển.

Bên cạnh đó, những vết thương do chúng gây ra sẽ tạo điều kiện cho nấm bệnh xâm nhập. Từ đó khiến cây lúa thối nhũn, đổ rạp, gây hiện tượng lem lép hạt trên lúa.

• Rầy trưởng thành thường tập trung thành đám ở trên thân cây lúa hoặc phía dưới khóm lúa để chích hút nhựa. Khi bị khua động thì lẩn trốn bằng cách bò ngang hoặc nhảy sang cây khác, hoặc xuống nước hoặc bay xa đến chỗ khác.
• Thời tiết mưa nắng xen kẽ là điều kiện thuận lợi để rầy phát sinh mạnh. Trường hợp thiếu thức ăn do lúa bị cháy hoặc khô già thì xuất hiện rầy cánh dài để di chuyển sang ruộng khác.
• Rầy trưởng thành được 4 – 5 ngày thì đẻ trứng. Trứng đẻ ở mô tế bào bẹ lá hoặc gân chính của lá. Mỗi con có thể đẻ 400 – 600 trứng. Trướng được xếp thành từng hàng như nải chuối
• Ở các vùng lúa phía Bắc, bệnh rầy nâu hại lúa thường xảy ra vào tháng 5 và cuối tháng 9 – đầu tháng 10. Ở khu vực miền Nam, rầy có thể gây hại liên tục các vụ lúa quanh năm.
• Một năm rầy nâu phát sinh từ 6 – 7 lứa. Trong đó có 2 lứa cần chú ý theo dõi và phòng trừ là lứa rầy phá hoại vào tháng 4, 5 (lúa vụ xuân) và tháng 8, 9 (lúa vụ mùa).

4. Biện pháp phòng trừ rầy nâu 

4.1. Biện pháp canh tác

• Sử dụng giống kháng hoặc ít nhiễm rầy, nên dùng giống ngắn ngày thay cho giống dài ngày
• Không sạ cấy quá dày, cấy đúng mật độ, nhỏ dảnh
• Bón phân cân đối, không bón phân đạm quá nhiều
• Gieo cấy tập trung, không gieo cấy lệch thời vụ chính quá nhiều
• Hạn chế tối đa việc dùng thuốc trừ sâu, nhất là vào giai đoạn đầu vụ để bảo vệ nguồn thiên địch của rầy
• Thăm đồng và kiểm tra thường xuyên nhằm phát hiện tình trạng rầy nâu để phòng trừ kịp thời.

4.2. Biện pháp sinh học

• Khi lúa 4-5 tuần tuổi, thả cá rô phi, cá mè hoặc thả vịt vào ruộng lúa để diệt rầy
• Bảo vệ và tăng cường các hoạt động của thiên địch của rầy nâu như: Nhện ăn thịt, nhện lùn, bọ rùa, gọng vó

4.3. Biện pháp hoá học

• Khi phát hiện trong ruộng lúa có rầy với mật độ cao 2-3 con/rãnh lúa (1500 con/m2) thì phun trừ bằng các loại thuốc như: ROCKING 500WG, MIKHADA 45ME, THẦN CÔNG GOLD 39WP,….. Sau phun 3 – 5 ngày kiểm tra lại, nếu rầy tiếp tục nở, mật độ còn cao cần phun lại lần 2.
• Ngoài ra, có thể tham khảo các sản phẩm đặc trị rầy nâu tại Danh mục hoá chất.

LIÊN HỆ ĐỂ ĐƯỢC TƯ VẤN MIỄN PHÍ

Tóm lại, rầy nâu là một trong những loại sâu bệnh hại lúa nguy hiểm, gây ra nhiều thiệt hại cho sản xuất nông nghiệp. Để bảo vệ mùa màng, chúng ta cần có những biện pháp phòng trừ quyết liệt và hiệu quả. ALPHA Agrochem mong rằng những thông tin trên bài viết sẽ hữu ích với bà con trong quá trình chăm sóc ruộng lúa. Giúp ruộng lúa được vụ mùa bội thu.

CÔNG TY TNHH HOÁ CHẤT NÔNG NGHIỆP ALPHA
ALPHA AGROCHEMICAL CO., LTD
Hotline: 0326 80 70 50
Địa chỉ: Số 153Q Trần Hưng Đạo, Phường An Phú, Quận Ninh Kiều, Thành phố Cần Thơ, Việt Nam
Website: alphaagrochem.com
Fanpage: facebook.com/alphaagrochem